„Na początku było Słowo…” : Rzucanie słów na wiatr i wywoływanie wilka z lasu, czyli krótka opowieść o tym jak słowa tracą na znaczeniu, o błędach językowych, trochę o eufemizmach, o tabu (czy jest, czy go nie ma). „W każdym bądź razie” warto przeczytać...
„Postacie” czy „postaci”? Oto jest pytanie… : W językach fleksyjnych, jakim bez wątpienia jest polski (co najbardziej odczuwają cudzoziemcy uczący się naszego języka) działa tzw. prawo polaryzacji przypadków gramatycznych, czyli tendencji do ich maksymalnego zróżnicowania. Oznacza to...
„Tąkać”, czy „tękać” – oto jest pytanie : Istnieje pewien językowy problem, z którym trudno dojść do ładu – chodzi tu o użycie zaimków tę i tą. Nigdy nie wiadomo, czy w zdaniu lepiej użyć jednej, czy drugiej formy: wzięłam tę książkę, a może wzięłam tę...
„Wziąć”… nieprawidłowe? : Na co dzień, w autobusach, tramwajach, pociągach i innych miejscach, w których przebywają duże skupiska ludzi, można usłyszeć (oczywiście mimochodem) niezwykłe twory językowe. Najczęściej powielana forma to wziąść...
Imiona i nazwiska moich najbliższych, czyli rzecz o etymologii rodzinnej : Słowo etymologia wywodzi się od greckich étymos, które oznacza tyle co „prawdziwy”, oraz logos, czyli „słowo, myśl”. W sensie konkretnym wyrażenie to jest jednak rozumiane jako wyraz lub rdzeń uważany za podstawę...
Kłopoty z czasem : Wszyscy Polacy to jedna rodzina, ale nie zawsze wiemy, jak się ze sobą porozumieć. By pomóc rodakom w odnalezieniu płaszczyzny porozumienia, mieszczącej się w ramach poprawności językowej (i nie tylko), przejdę od słów do czynów, zwanych...
Kropka : Dziś znów o znakach przestankowych. Krótko, zwięźle i na temat, bo wiem, sama, że jak szuka się konkretnych informacji, to wszelkie dygresje autora, delikatnie mówiąc, są niemile widziane. Tym razem rzecz o zastosowaniu kropki...
Meczy czy meczów? – nawet kibic nie zna poprawnej formy… : Większość osób, czy to w oficjalnych, czy nieoficjalnych rozmowach, namiętnie opowiada o wynikach ostatnio oglądanych „meczy”, komentatorach tych „meczy”, a nawet o sprawozdaniach z „meczy”, które gdzieś, kiedyś czytali. Okazuje...
Mi(się) to są w lesie : Bardzo często słyszymy: mi się nie podoba, mi już nic nie wychodzi
. Jest to oczywiście BŁĘDNA forma, stosowana nagminnie nie tylko wśród młodzieży i osób niewykształconych, ale także wśród elit intelektualnych. Tego typu błędy...
Nuż w bżuhu : Jakiś czas temu do poradni językowej PWN wysłano pytanie: Po co komu ortografia? (…) Czy mógłbym prosić o kilka trafnych argumentów merytorycznych na poparcie sensu zróżnicowanego pisania ó i u, ch i h, ż i rz, ą, o i om itd.?
Odkrywca niesamowitości znalazł „pomarańcz” i „winogron”…? : Nieustraszony poszukiwacz przygód – kto (choć raz) nie marzył, aby nim zostać? Dalekie podróże, zaginione miasta, zapomniane cywilizacje i kultury… tylko czekają, aby ktoś je odkrył – może jest to zadanie przeznaczone właśnie Tobie?
Pisownia i odmiana nazwisk : Jeśli tylko możliwe jest przyporządkowanie nazwiska (także pochodzącego z języka obcego) jakiemuś wzorcowi odmiany, należy je odmieniać. Wybór wzorca zależy głównie od płci i narodowości właściciela oraz od zakończenia nazwiska (może...
Takie same, a jednak inne… o myleniu znaczeń wyrazów : Na pewno wiecie, że w języku polskim istnieją słowa, które mają podobne brzmienie i podobną postać graficzną, ale różnią się znaczeniem. Są to paronimy i właśnie one są przyczyną wielu błędów językowych i często powodem do śmiechu.
Z celownikiem za pan brat! : Ile razy język przysporzył Ci problemów? Ile razy zastanawiałeś się nad odmianą jakiegoś wyrazu, zanim wydostał się z Twoich ust? Ile razy zawahałeś się i zrezygnowałeś z jakiejś wypowiedzi, ponieważ nie wiedziałeś, czy jest ona...
Znaki przestankowe : Czerwone światło: STÓJ! Zielone światło: IDŹ! Ta reguła sprawdza się tylko w zasadach ruchu drogowego, gdzie nie ma miejsca na wyjątki! Inaczej jest z „ukochaną” interpunkcją, która wielu osobom sprawia wielkie kłopoty przez te...
Żeby polski był polskim : Trudności z użyciem biernika liczby pojedynczej ma wielu Polaków. Niejednokrotnie możemy usłyszeć, że trzeba wysłać sms-a (a przecież poprawna forma to sms), zjeść kotleta (zamiast zjeść kotlet)...