Podróże małe i duże

Mostar (Bośnia i Hercegowina) – przewodnik

MostarMostar

Mostar to piąte co do wielkości miasto Bośni i Hercegowiny, położone w południowo-wschodniej części tego górzystego kraju. Przez miejscowość przepływa rzeka Neretwa, dzieli ona kamienne miasto na prawobrzeżną część (zamieszkałą głównie przez chorwackich chrześcijan), oraz lewobrzeżną (zamieszkaną przez wyznawców islamu). Żyje tutaj około 105 tysięcy bośniackich obywateli. Jest to miasto wieloetniczne i wielokulturowe. Najcieplejsze miejsce w kraju, w którym panuje upalne lato (temperatura przekracza wtedy 35 stopni). Mostar powinien znaleźć się na obowiązkowej liście każdego podróżnika, który przyjeżdża na Bałkany. Miejscowość położona jest w górskiej dolinie. Swoistą wizytówką miasta jest słynny Stary Most i Starówka (obiekty od 2005 roku figurują na Liście światowego dziedzictwa kultury UNESCO). Zniszczone fasady niektórych domów i ruiny, są pozostałościami po wojnie domowej. Wciąż odnawiane budynki przyciągają co roku coraz więcej turystów. Turkusowa Neretwa daje upragnione ochłodzenie w upalne, letnie dni. W czasie trwania sezonu turystycznego bywa tu tłoczno, ale przecież każdy przybywający marzy o fotograficznym portrecie ze słynnym Starym Mostem w tle. Co ciekawe nazwa miejscowości pochodzi od słowa mostari – oznaczającego średniowiecznych strażników Starego Mostu.

Stary Most (Mostar)MostarMostarMostarMostar

Historia

MostarMostarMostar

Tereny te były zamieszkane już w neolicie. W okresie od 300 r. p.n.e. do 50 r. p.n.e. nad brzegami Neretwy osiedliły się plemiona iliryjskie. Z początkiem naszej ery bałkańscy Ilirowie zostali podbici przez Rzymian, a po upadku Imperium Rzymskiego przybyli tutaj Słowianie. We wczesnym średniowieczu istniała tutaj prowincja Zahumlje (słowiańskie państwo plemienne).

W średniowieczu wybudowano drewniany most, który połączył oba brzegi Neretwy, a nazwa „Mostar” po raz pierwszy została użyta w dokumencie z 1474 roku. Z drewnianego mostu zaczęli korzystać kupcy, żołnierze, oraz podróżni. Samo miasto leżało na ważnym szlaku handlowym, który łączył Morze Adriatyckie z bogatymi w surowce naturalne terenami środkowej Bośni.

W 1468 roku Mostar został podbity i zajęty przez armię osmańską. Rozpoczęło się tureckie panowanie i intensywna rozbudowa miasta. Powstały dwie nowe dzielnice: čaršija (miejski bazar) oraz strefa mieszkalna. W latach 1520–1566 Mostar został ufortyfikowany, a drewniany most zastąpiono kamiennym. Słynny Stary Most został wzniesiony w 1566 roku z polecenia Sulejmana Wspaniałego. Most stał się symbolem Mostaru i tureckiej architektury na Bałkanach. Budowlę zaprojektował Mimar Hayruddin – uczeń słynnego tureckiego architekta Mimara Sinana (twórcy między innymi Meczetu Sulejmana w Stambule). Pod koniec XVI wieku Mostar stał się administracyjną stolicą Hercegowiny.

W 1878 roku miasto znalazło się w granicach Austro-Węgier i pozostawało w nich aż do I wojny światowej, a w latach 1941–1945 znajdywało się w granicach Niepodległego Państwa Chorwackiego.

3 kwietnia 1992 roku Mostar został zbombardowany przez Jugosławiańską Armię Ludową. Zniszczony został klasztor franciszkański, katedra katolicka, pałac biskupi, budynki mieszkalne i meczety. 9 listopada 1993 roku chorwacka armia doszczętnie zniszczyła Stary Most. W 1995 roku doszło do zawieszenia broni pomiędzy Chorwatami i Bośniakami. Po zakończeniu wojny domowej w Bośni i Hercegowinie nastąpiła mozolna odbudowa miasta. Dzięki wsparciu UNESCO i Banku Światowego udało się odbudować Stary Most i ponownie symbolicznie połączyć dzielnicę muzułmańską i chrześcijańską.

Zwiedzanie

Krzywy Most (Kriva Ćuprija)

Krzywy Most (Mostar)

Krzywy Most został zbudowany w 1558 roku. Zaprojektował go turecki architekt Cejvan Kethoda. Mówi się, że powstanie tej niewielkiej kamiennej budowli było swoistego rodzaju testem architektonicznym przed budową Starego Mostu. W 2001 roku powódź zniszczyła most. Został on jednak szybko odbudowany. Tuż obok, położony jest niewielki hotel, oraz restauracja.

Meczet Mehmeda-Paszy (Koski Mehmed-pašina džamija)

Meczet Mehmeda-Paszy (Mostar)

Meczet Mehmeda-Paszy powstał w 1617 roku i jest udostępniony do zwiedzania. We wnętrzu znajdują się oryginalne malowidła ścienne. Muzułmańska świątynia posiada jeden minaret, na którym znajduje się niewielki taras widokowy. Tuż obok budynku znajduje się bazar, na którym możemy zaopatrzyć się w świeże produkty spożywcze. Można tutaj również nabyć domowej roboty miód.

Ulica Kujundžiluk (Kujundžiluk)

Ulica Kujundžiluk (Mostar)

Ulica Kujundžiluk to jedna z najstarszych ulic w Mostarze. Położona tuż obok Starego Mostu została zbudowana w XVI wieku. Wąska, kamienista, z licznymi małymi sklepikami i restauracjami. W czasie panowania tureckiego, działało tu ponad 500 placówek handlowych. W niektórych warsztatach rzemieślniczych nadal wykuwa się naczynia z miedzi oraz zajmuje się tkactwem dywanów. Reprezentacyjna ulica Starego Miasta, a zarazem jedna z największych atrakcji turystycznych Mostaru. Można tutaj wypić także mocną kawę i poobserwować tłum zmierzający na Stary Most.

Wieże Tara i Halebija (Kule Tara i Halebija)

Wieże Tara i Halebija (Mostar)Wieże Tara i Halebija (Mostar)

Wieże Tara i Halebija znajdują się po obu stronach Starego Mostu. Są to architektoniczne przypory, a zarazem wieże strażnicze. Wysoka budowla znajdująca się na lewym brzegu Neretwy była niegdyś składem amunicji. Dzisiaj, we wnętrzu wieży Tara, znajduje się siedziba Muzeum Starego Mostu. Halebija została ulokowana na prawym brzegu rzeki. Wewnątrz drugiej budowli znajdowało się więzienie i koszary. Obecnie obie wieże są udostępnione do zwiedzania.

Stary Most (Stari most)

Stary Most (Mostar)Stary Most (Mostar)

Stary Most to najbardziej rozpoznawalny symbol architektoniczny Mostaru. Kamienne arcydzieło przerzucone nad Neretwą. Most został zbudowany podczas tureckiego panowania, zaprojektował go otomański architekt Hajrudin. Budowę obiektu ukończono w 1566 roku, po 9 latach pracy. Przetrwał w nienaruszonym stanie kolejne 427 lat. Został wysadzony w powietrze w 1993 roku w czasie trwania wojennego konfliktu na Bałkanach. Odbudowa mostu trwała kolejne 10 lat. Zdecydowano się użyć podobnych materiałów budowlanych, jakie zastosowano w XVI wieku. Zastosowano też tą samą metodę budowlaną. Budowla ma prawie 28 metrów długości, około 5 metrów szerokości i znajduje się 21 metrów nad wodami Neretwy. Począwszy od 1968 roku, zawsze w lipcu, w Mostarze organizowane są zawody w skakaniu ze Starego Mostu wprost do rzeki. Niektóre źródła historyczne podają, że tradycja skoków sięga XVI wieku i momentu powstania mostu. Obecnie zawody sportowe mają charakter międzynarodowy. Nie trzeba jednak specjalnie przyjeżdżać na zawody, żeby podziwiać akrobacje skoczków. W sezonie turystycznym miejscowi skoczkowie za zebraniem odpowiedniej sumy od turystów (około 30 euro), wykonują dziennie nawet kilkanaście takich skoków.

Rzeka Neretwa (rijeka Neretva)

Rzeka Neretwa (Mostar)Rzeka Neretwa (Mostar)

Przez Mostar przepływa rzeka Neretwa licząca sobie 225 km długości. Przepływa przez Bośnię i Hercegowinę, częściowo także przez Chorwację. Swój bieg kończy w wodach Morza Adriatyckiego. Posiada cechy rzeki górskiej. Źródła Neretwy znajdują się na wysokości prawie 1095 m.n.p.m.

Wyżywienie

Disco-pub Ali Baba (Mostar)

Warto wstąpić do Disco-pub Ali Baba, lokal mieści się bowiem w jaskini. Jest tu wilgotno i chłodno. To doskonała kryjówka przed bośniackim upałem i idealne miejsce do odpoczynku. Pub znajduje się tuż obok Starego Mostu. Pobrzmiewają tu bałkańskie i arabskie rytmy. Podążając wykutym w litej skale korytarzem, miniemy zatłoczone Stare Miasto i znajdziemy się na jednej z głównych ulic Mostaru.

Disco-pub Ali Baba (Mostar)Disco-pub Ali Baba (Mostar)Disco-pub Ali Baba (Mostar)Disco-pub Ali Baba (Mostar)Disco pub Ali Baba (Mostar)
Sylwia Krakówka
PodróżeKulturaMuzykaHistoriaFelietonyPaństwo, polityka, społeczeństwoPowieści i opowiadaniaKącik poezjiRecenzjeWielkie żarcieKomiks
PrzewodnikiAlbaniaNepalPolskaRumunia
Oceń zamieszczony obok artykuł.
Minister kazał, więc uprzejmie informujemy, że nasze strony wykorzystują pliki cookies (ciasteczka) i inne dziwne technologie m.in. w celach statystycznych. Jeśli Ci to przeszkadza, możesz je zablokować, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Pliki cookies (ciasteczka) i podobne technologie.