Język ukraiński > Spotkania z Ukrainą

Kijów (ukr. Київ – Kyjiv)

Jedno z najstarszych miast w Europie, położone nad Dnieprem, na kilku wzgórzach przedzielonych głębokimi jarami, liczące około 2 miliony 800 tysięcy mieszkańców. Największy ośrodek przemysłowy, handlowy i kulturalno-naukowy Ukrainy. Mowa oczywiście o jej stolicy – Kijowie.

Naukowcy wiążą nazwę miasta z nazwą czynności - kuciem, wskazując na dowody w źródłach arabskich, gdzie gród ten nazywany jest Kujawią lub Kujabem. Mimo tego każdy Ukrainiec wie skąd wzięła się nazwa stolicy, legenda ta znana jest bowiem od VIII wieku.

Legendarnym założycielem Kijowa jest kniaź Kij, pochodzący z Polan Wschodnich. Gród założył wraz z młodszymi braćmi - Chorywem i Szczekiem oraz siostrą - Łabędziem.

Jak głosi podanie ludowe:

I władało wówczas rodem Polan trzech braci, kniaziów: jednemu na imię było Kij, drugiemu Szczek, trzeciemu Choryw, i mieli oni siostrę - Łabądź. Zbudowali młodsi bracia na cześć starszego gród i nazwali Kijowem. Ci, którzy nie znają się, mówią, że Kij był przewoźnikiem, ale nie może być to prawdą, gdyby bowiem był przewoźnikiem, nie chodziłby do cara; a kniaź Kij chodził do cara i wszyscy wschodni Polanie byli mu wiernymi poddanymi.

Ślady osadnictwa na tych terenach sięgają paleolitu. Od V wieku gród znajdował się na szlaku handlowym łączącym Skandynawię i Konstantynopol. W źródłach skandynawskich Kijów występuje jako Könugard. Miasto leżało na szlaku greckim od 882 roku, kiedy to gród zdobyty został przez Olega, księcia nowogrodzkiego i stał się stolicą utworzonej wówczas Rusi Kijowskiej. W Powieści Minionych Lat Nestor nazywa Kijów „Matką Grodów Ruskich”. Okres świetności w dobie Rusi Kijowskiej (IX-XIII w.) Kijów przeżywał w trakcie panowania Włodzimierza Wielkiego, który to przyjął chrzest z rąk Bizancjum (988), rozbudowany przez Jarosława Mądrego, który ogrodził miasto murami, zbudował wiele świątyń i bram. Bolesław Chrobry na pewien czas w 1018 roku zdobył gród. W 1240 roku Kijów został splądrowany przez Tatarów, pozbawiony wszelkich bogactw i znaczenia. Funkcje stolicy religijnej przejął Włodzmierz, a potem Moskwa; nową siedzibą władzy stała się natomiast Ruś Halicko-Wołyńska.

Kolejowy Dworzec Główny w KijowieW XIV wieku Kijów należał do Wielkiego Księstwa Litewskiego, był centrum księstwa Giedyminowiczów; w 1494 roku polski król Aleksander Jagielloński nadał miastu prawa magdeburskie. Pod koniec XV wieku, ponownie najechali na nie Tatarzy. Po Unii Lubelskiej w 1569 roku, należał do Korony Polskiej, następnie zdobyty przez Bohdana Chmielnickiego w czasie powstań, po Ugodzie Perejasławskiej oddany Rosji wraz z lewobrzeżną częścią Ukrainy. W XVIII i XIX Kijów był ośrodkiem wojskowym Rosji, pełnił role komunikacyjne. Rosjanie i przewijający się przez miasto w tamtym okresie ludzie różnych kultur mieli ogromny wpływ na charakter miasta, miasta pełnego kontrastów. Niekiedy kosmopolitycznego, niekiedy silnie osadzonego w tradycji, nie tylko ukraińskiej, ale też rosyjskiej, kaukaskiej, besarabskiej czy tureckiej.

Na początku XX wieku Rosjanie stanowią większość w Kijowie. W 1918 proklamowano Ukraińską Republikę Ludową, stoczono ciężkie bitwy z bolszewikami, którym udało się zająć miasto. W latach 1917-1934 Kijów nie był stolicą Ukrainy; na siedzibę Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej władze bolszewickie wybrały Charków.

Mimo utraty swego znaczenia jako stolicy religijnej, ze względu na wspaniałe zabytki prawosławia - najstarsze sobory i ławry, Kijów pozostaje świętością dla wyznawców.

Kijów to miasto pełne kontrastów; na każdym kroku widać, że jest stare, jednak przez to, że ucierpiało w czasie wojny obok zabytkowych kamienic znajdują się socrealistyczne straszydła; jest europejską stolicą, na każdym kroku widać przepych i bogactwo wielkiego miasta, prężnie rozwijającego się dzięki wszelakim inwestycjom, jednak wystarczy wyjechać troszeczkę na obrzeża, aby ujrzeć chwiejące się przy każdym podmuchu wiatru chatynki, o dziwo zamieszkałe przez ludzi.

Kijów to miasto niezwykle interesujące i piękne, a całości dopełniają górujące nad drzewami, pobłyskujące w blasku słońca kopuły cerkwi.

Dominika Szubańska
PodróżeKulturaMuzykaHistoriaFelietonyPaństwo, polityka, społeczeństwoPowieści i opowiadaniaKącik poezjiRecenzjeWielkie żarcieKomiks
PrzewodnikiAlbaniaNepalPolskaRumunia
Oceń zamieszczony obok artykuł.
Minister kazał, więc uprzejmie informujemy, że nasze strony wykorzystują pliki cookies (ciasteczka) i inne dziwne technologie m.in. w celach statystycznych. Jeśli Ci to przeszkadza, możesz je zablokować, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Pliki cookies (ciasteczka) i podobne technologie.