A teraz najbardziej emocjonujący temat – wydawnictwa. Czy trudno jest je zainteresować powieścią? Jak wygląda współpraca?

Pisanie do wydawnictw nie było ciężkie. W większości przypadków maszynopis można było przysłać drogą mailową. Gorzej z wydawcami, którzy nie chcieli przyjmować tekstów w formie elektronicznej. Wysłanie tak ciężkiej paczki to koszt rzędu 30-40 złotych, ale opłaciło się. Z ośmiu wydawnictw odpowiedziały mi dwa: Novae Res oraz Mamiko. Ostatecznie zdecydowałem się na pierwsze, ponieważ jest bardziej znane. Nie żałuję podjętego wyboru. W Novae Res pracują młodzi, energiczni oraz niezwykle uprzejmi ludzie. Dzięki nim autor ma ogromny wpływ na proces wydawniczy oraz ostateczny wygląd książki. Kiedy odrzuciłem pierwszy projekt okładki, natychmiast zaproponowano mi następny, zaś tekst na odwrocie mogłem napisać sam.

Czy była to publikacja ze współfinansowaniem?

Tak, ale na szczęście udało mi się zdobyć sponsora – Biuro Turystyczne Sambia. Dostałem również dofinansowanie z Uniwersytetu w Białymstoku. W końcu, nie co dzień któryś ze studentów wydaje książkę. Część uzyskanych pieniędzy przeznaczyłem na wieczorek autorski oraz inne formy reklamy. I chyba dobrze zrobiłem, ponieważ „Anioł stróż” pojawił się w księgarniach zaledwie miesiąc temu, a już sprzedano ponad sto egzemplarzy. Jak na książkę debiutanta, to doskonały wynik.

Czym zajmujesz się teraz? Czyżbyś pracował nad kolejną powieścią?

Obecnie studiuję ochronę środowiska oraz… Tak, pracuję nad nową książką.

Piszę systematycznie, ale powolutku, z wielką uwagą dobierając słowa oraz dopracowując historię. Opowieść będzie liczyła około czterystu stron. Wiążę z nią jeszcze większe nadzieje niż z „Aniołem stróżem”.

Akcja toczy się u schyłku XIX wieku. Głównym bohaterem jest Jeremy, szesnastolatek, który do niedawna mieszkał w Ameryce. Zmieniło się to, gdy ojciec chłopaka w pogoni za karierą postanowił wraz z rodziną przenieść się do Włoch. W nowym, obcym kraju Jeremy musi poradzić sobie z ogromną stratą – śmiercią bliźniaczej siostry. W końcu przyjaciele namawiają go, aby wybrał się na kilkudniowy wypad narciarski. Niestety, na stoku dochodzi do tragedii…

Żadnych elementów fantastycznych? Choćby takich malutkich?

Żadnych. Tym razem to typowa książka psychologiczno-obyczajowa, jednak bardzo rozbudowana, z mnóstwem bohaterów oraz skomplikowanymi relacjami interpersonalnymi, pisana z różnych punktów widzenia.

Czym dla Ciebie jest pisanie? Pracą? Hobby? Zabawą?

Mam nadzieję, iż w przyszłości stanie się pracą, lecz na razie jest jedynie środkiem do celu. Co prawda obecnie studiuję ochronę środowiska, jednak moim marzeniem jest dostanie się do Łódzkiej Szkoły Filmowej. To jedyne miejsce w Polsce, gdzie można niezaocznie studiować scenariopisarstwo. To dosyć specyficzny kierunek, aby się nań dostać trzeba zaprezentować nie oceny z matury, a dotychczasowy dorobek artystyczny, czyli właśnie opublikowane teksty.

Ostatnio obserwujemy ostre starcia dwóch przeciwstawnych „obozów”. Według pierwszego, pisanie to przyrodzony talent, dar od Boga – albo umie się tworzyć albo nie. Tymczasem drugi twierdzi, iż pisarstwo to umiejętność jak każda inna, rzemiosło, którego można się nauczyć. Jak jest Twoim zdaniem?

Najchętniej powiedziałbym, że prawda leży pośrodku, ale gdybym musiał wybierać, powiedziałbym, że to pierwsze. Na początku trzeba mieć iskrę, a dopiero później ją dopracować, uzupełnić warsztatem rzemieślniczym. Podobnie jest ze sportowcami oraz muzykami. Dzięki latom ćwiczeń mogą być dobrzy w tym, co robią, ale tylko ci „z iskrą” staną się najlepsi.

W ogóle, we wszystkich zawodach artystycznych talent jest bardzo ważny, ale pisarz musi dodatkowo posiadać zmysł obserwacji życia. Bez niego nie można napisać książki, przynajmniej nie beletrystycznej.

Co sądzisz o czytaniu książek? Pytam, ponieważ stara szkoła mówi, iż kto dużo nie czyta, ten nigdy nie nauczy się pisać. Tymczasem coraz więcej młodych ludzi wzbrania się przed lekturą cudzych dzieł w obawie przed utratą własnego stylu oraz oryginalności.

Trzeba odnaleźć tzw. złoty środek. Ktoś, kto w ogóle nie czyta, nie ma warsztatu literackiego. Co z tego, że wpada się na różne pomysły, jeżeli brak umiejętności do ich opisania? Sposoby prowadzenia narracji, umiar w opisach, budowanie napięcia – tego wszystkiego można nauczyć się tylko poprzez czytanie, a wiedzę raz zdobytą należy bezustannie odnawiać. Z drugiej strony, przesadne zachwycanie się dziełami innych również nie wychodzi początkującemu pisarzowi na dobre. Rzeczywiście może doprowadzić do utraty oryginalności. A jakie wydawnictwo chciałoby wydać opowieści „zmałpowane” od innych autorów?

Co Twoim zdaniem jest najważniejsze w dobrej książce? Oryginalny pomysł? Wartka akcja? „Pełnokrwiste” postaci? Dopracowany świat? A może poprawna polszczyzna?

Wszystko po trochu, jednak wydaje mi się, iż najważniejsze są postaci. Bardzo sobie cenię książki, które sprawiają, iż mogę utożsamić się z bohaterem, wejść w jego skórę. Nawet najciekawsza, dobrze napisana historia nie jest kompletna bez ludzkich postaci. To właśnie przedstawienie różnych relacji interpersonalnych sprawia, że czytelnik może zagłębić się w powieści „na maksa”.

Co poradziłbyś osobom dopiero zaczynającym swą przygodę z pisaniem?

Jak już mówiłem, nie ma sensu wyznaczać sobie jakichś dziennych limitów słów. Owszem, trzeba pracować systematycznie, jednak owa systematyczność powinna opierać się nie tyle na samym pisaniu, co na myśleniu o książce.

Pawłowi bardzo dziękuję za udzielenie interesujących odpowiedzi nawet na najgłupsze pytania, a czytelnikom za uwagę. Wszystkich gorąco zapraszam do odwiedzenia „Anioła stróża” na Facebooku.

Za tydzień naszym gościem będzie… A figa, nie powiem! Zdradzę jedynie, iż tym razem nie będzie to pisarz, tylko pisarka.

Tak na zakończenie, dzięki uprzejmości Pawła, mogłam zamieścić dwa fragmenty „Anioła stróża”. Mam nadzieję, iż przypadną Wam do gustu. Życzę miłej lektury!

Anioł stróż - fragment I

- Znów się z nią włóczyłeś co?- Florence siedziała w fotelu w zupełnych ciemnościach, pełna złości i rozgoryczenia. Pokój rozświetlały jedynie pioruny pojawiające się co jakiś czas. Przepełniały całe pomieszczenie nagłymi wybuchami światła. Wiatr wezbrał na sile. Zmuszał do rozpaczliwego tańca drzewa. Wyginały się na wszelkie strony, aby nie ruszyć z miejsca. Ich gałęzie rzucały przez okno przeraźliwe cienie, które wędrując po ścianach przyprawiały zlęknionego nimi człowieka o gęsią skórkę i szybsze bicie serca.

- Tak byłem właśnie z nią- oznajmił zdecydowanie.

- Gdzie do jasnej cholery?- huknęła. Jeden ze złamanych konarów uderzył o szybę potęgując siłę głosu.

- W operze, Michelle ją uwielbia!- skontrował rozdrażniony syn.

- Byłeś z tą małą dziwką w operze? Nie wierzę!- rzuciła na Sebastiana złowieszcze spojrzenie.- Czy ona w ogóle wie co to sztuka? Wydaję mi się, że nie jest do tego zdolna! - wybuchła roztrzęsiona.

- Jak śmiesz…- panicz wyrwał butelkę z rąk matki… spójrz na siebie, jesteś pijana! Pierwszy raz od czasu odejścia ojca widzę cię w takim stanie. Co się z tobą dzieje, nie poznaję własnej matki! Zawsze wydawało mi się, że pragniesz mojego szczęścia!- odparł złamanym głosem.

- Ale nie z nią i jej rodziną!- podsumowała. Doprowadzą nas do bankructwa, zniszczą to co tworzyliśmy przez tyle lat!- wylała z siebie żal do syna.

- Nie bądź głupia, z takiej strony jeszcze cię nie znałem. Po prostu boisz się, że będę poświęcać ci mniej czasu, aż w końcu opuszczę te upiorne miejsce i zostaniesz sama! - podsumował żałosne zachowanie swojej matki.

- Nie będę dłużej tego tolerować, wybieraj, albo ja albo ona!- alkohol uderzał z jej ust. -Decyzja należy do ciebie, a teraz idę spać, bo źle się czuję- przed wejściem na schody lekko podtrzymała poręcz- dobranoc!

- Idź do diabła matko!- wyrzucił z siebie rozgoryczonym tonem Sebastian.

Anioł stróż - fragment II

Następny dzień przywitał wszystkich srogim deszczem. Ludzie wyczekiwali na jego nieuchronne przybycie. Dudniące zewsząd krople napawały niepokojem. Brunatne gęste chmury krążyły ponad małym miasteczkiem, zapuszczając się coraz niżej. Ziemia chłonęła każdą ofiarowaną jej ilość świeżej wody. Strugi deszczu spływały po ulicach, wpadając do wykonanych z kamienia studzienek kanalizacyjnych, lub do odwiedzając spalone słońcem ogródki. Po kilkunastu dniach nieziemskich upałów przydała się odrobina ochłodzenia, nawet ze względu na uprawy, które z braku wody zaczęły schnąć.

Oświadczam, iż na wyraźną prośbę autora oba teksty nie zostały poddane jakiejkolwiek korekcie. Są w dokładnie w takiej formie, w jakiej je otrzymałam.