Znaki osadnictwa na terenie Braszowa sięgają epoki brązu, ale powstanie miasta związane jest z przybyciem Krzyżaków, sprowadzonych do Siedmiogrodu przez króla Andrzeja II węgierskiego w celu obrony kraju przed pogańskimi Połowcami. W Roku Pańskim 1211 Krzyżacy założyli na terenie dzisiejszego Braszowa trzy osady: Kronstadt zwany również wymiennie po łacinie Corona (mniej więcej tam, gdzie stoi dzisiaj Czarny Kościół) oraz Martinsberg i Bartholomä. Z racji dogodnego położenia, blisko grzbietu Karpat i przełęczy, przez które wiodły szlaki handlowe ze wschodu na zachód, miasto szybko się bogaciło i rozrastało. Jeszcze bardziej zyskało na znaczeniu, gdy w roku 1395 król Zygmunt Luksemburski nakazał ufortyfikowanie Braszowa, w wyniku czego powstały grube mury oraz system bram i baszt obronnych.

W 1918 roku, po zakończeniu I wojny światowej, Siedmiogród – lub jak kto woli Transylwania – został przyłączony do Królestwa Rumunii. W roku 1950, podobnie jak wiele innych miast w tamtych czasach (np. Katowice), by upamiętnić nieśmiertelnego towarzysza Stalina, Braszów został przemianowany na Oraşul Stalin, czyli Miasto Stalin. Podobnie jednak, jak wiele innych „nieśmiertelnych” idei, i ta nie przetrwała zbyt długo i po kilku latach wrócono do starej nazwy.

Wśród zabudowań, na północny-wschód od ratusza, „ukrywa się” wybudowana w 1896 roku neobizantyjska cerkiew prawosławna Narodzenia Matki Boskiej. Aby do niej wejść musimy przejść przez bramę, a następnie małe podwórko. Jeśli akurat będzie sobota, macie szansę zobaczyć ceremonię ślubu, która oczywiście różni się od tych jakie oglądamy w naszych kościołach, jak widać na zdjęciach młoda para na przykład okrąży trzykrotnie ołtarz...

Na temat uroczystości zaślubin możemy przeczytać m.in. w książce Księżniczki Ileany Rumuńskiej¹, której obszerne fragmenty pozwolę sobie zacytować:

Strój panny młodej

Strój, który użyczyłam Annie do ślubu, wykonany był w odwiecznym typowym stylu Branu. Szeroka spódnica z czarnej wełny miała naszyty w górnej przedniej części szeroki czerwono-złoty haftowany pas, a biała lniana bluzka z szerokimi rękawami też była czerwono haftowana. Na głowę, zakrywając swe ciemne włosy, włożyła długi, przezroczysty, podobny do przepaski ślubny welon zwany maramą, przejrzystą białą tkaninę pięknie ozdobioną utkanym wzorem, którą będzie nosiła z godnością całe swoje życie w dni świąteczne, i w którym będzie pochowana - oznakę jej małżeńskiego stanu. (...) W Rumunii panna młoda zawsze nosi betealę — błyszczące nitki skręconej pozłoty owinięte dookoła głowy nad ślubnym welonem i opadające jej na ramiona jak deszcz złotych włosów. To bardzo stary zwyczaj: nikt nie wie jak, ani gdzie został zapoczątkowany, ale przypuszcza się, że pochodzi z czasów rzymskich, tak jak wiele naszych niezrozumiałych obyczajów. Niewykluczone, że beteala mogła reprezentować wiano panny młodej. Żadna rumuńska panna młoda, nawet dziś, nie wyszłaby za mąż bez swojej beteali, bez względu na to, jaką wybrałaby suknię ślubną - uroczą, tradycyjną, wiejską sukienkę, tak pasującą wszystkim kobietom, czy najnowszą, najszykowniejszą z Paryża. Po prostu nie czułaby się panną młodą.

Ślub

Ksiądz usłyszał nasze głosy, jak zbliżaliśmy się, i czekał na nas przy drzwiach cerkwi, ściskając w dłoniach Świętą Księgę, a słońce błyszczało i migotało na jego pięknym złotym ornacie. (...) Nasze małe ślubne towarzystwo szło razem ścieżką przez łąkę do drzwi cerkwi, na spotkanie z księdzem. Wyciągnął Księgę przed nas; pocałowaliśmy ją z czcią, a następnie podążyliśmy za nim, kiedy odwrócił się i wszedł do środka, idąc wolno i uroczyście do centrum kościoła, gdzie umieszczono stół. W prawosławnej cerkwi nie ma ławek. Modlący się stoją, bądź klęczą, czasem całe msze trwające godzinami w wielkich cerkwiach. Ani też, w przeciwieństwie do zachodnich kościołów, śluby nie są odprawiane przed ołtarzem. Stół w centralnym punkcie cerkwi przykryty był do podłogi wielkim fioletowo-złotym brokatem, będącym częścią szat liturgicznych, w jakie moja matka wyposażyła tę małą cerkiew, kiedy przywiozła ją do Branu. Ksiądz położył Biblię na stole. Był tam też krzyż, i mała taca, a na niej dwie ślubne obrączki, kielich z winem ze srebrnym talerzem, zawierającym dwa lub trzy niewielkie bochenki chleba, i, najważniejsze, dwie złote korony. Goście weselni stali, jak przystało, obok stołu w szacownej odległości. Anna i Iosef stali razem blisko stołu zwróceni twarzą w kierunku ołtarza. Anton stał obok Iosefa, a ja obok Anny. Anton i ja trzymaliśmy zapalone świece. Ksiądz stanął naprzeciw nas i rozpoczęła się ceremonia zaślubin. Po modlitwach ksiądz podniósł jedną z obrączek ze stołu i dotknął nią czoła Iosefa, mówiąc, „Sługa Boży, Iosef, jest przyrzeczony służebnicy Bożej, Annie.” - To powtórzywszy dwa razy, umieścił obrączkę na lewej dłoni Iosefa. Następnie zwrócił się ku Annie i, biorąc drugą obrączkę, z kolei dotknął nią jej czoła. „Służebnica Boża, Anna, jest przyrzeczona słudze Bożemu, Iosefowi.” - Wyrecytował, powtarzając to dwa razy. Po tym, zgodnie z prastarym rytuałem, zgasiłam swoją świecę i wymieniłam obrączki, zakładając obrączkę Iosefa na palec Anny, a Anny na Iosefa, czyniąc każdą znak krzyża, kiedy to robiłam. Następnie wróciłam na swoje miejsce przy stole i znów podniosłam świecę. Anna i Iosef złączyli ręce. Wtedy ksiądz uroczyście uniósł jedną ze złotych koron w swoich dłoniach i dotknął nią czoła Iosefa. „Sługa Boży, Iosef, jest zaślubiony służebnicy Bożej, Annie.” - Wypowiedział ksiądz trzy razy, i z pomocą Antona umieścił ją na czole Iosefa. Uniósł drugą koronę i dotknął nią czoła Anny. „Służebnica Boża, Anna, jest zaślubiona słudze Bożemu, Iosefowi.” - Ogłosił ksiądz trzy razy, i z kolei ja pomogłam mu umieścić ją na pochylonej głowie Anny, nad jej ślubnym welonem tak, że spoczęła na poskręcanej beteali. To ukoronowanie było wielką chwilą ceremonii, symbolicznie, była to chwila wieńcząca ich życie. Następnie panna młoda i pan młody powoli i z godnością obeszli trzy razy stół dookoła, symboliczny taniec radości; jego źródła sięgają daleko w przeszłość, wręcz do Starego Testamentu. Zakończywszy koronowanie, ksiądz uniósł kielich i dał Iosefowi i Annie po łyku wina, a oni, wciąż nosząc swoje złote korony, podzielili się chlebem, jednym z tych na srebrnym talerzyku. Ta część ceremonii zaślubin jest odprawiana na pamiątkę wesela w Kanie Galilejskiej, gdzie Chrystus, który jest naszym Najwyższym Kapłanem, dokonał pierwszego cudu w swojej posłudze, ten przemienienia wody w wino, kiedy Jego matka szepnęła Mu, że wino podane przez gospodarza wyczerpało się. Jest to również symbol pierwszego wspólnego posiłku pary w ich małżeńskim stanie. Następnie korony zostały usunięte przez księdza z pomocą druhny i drużby, ucałowane z czcią przez naszą czwórkę i złożone na przykrytym brokatem stole. W końcu, po trwających bez końca modlitwach, ksiądz ogłosił ich mężem i żoną i pobłogosławił ich znakiem krzyża. Od razu nastąpiła wielka radość pośród gości. Otoczyli młodą parę, podając im ręce i całując ich, obejmując i gratulując im.

W okolicach Braszowa hoteli i tańszych moteli na pewno nie brakuje. Ja chciałbym szczególnie polecić dwa z nich, z którymi miałem jakiś kontakt. Oczywiście, jeśli ktoś ma jakieś uwagi co do innych miejsc to chętnie rozszerzymy listę.

Na 165. kilometrze trasy Bukareszt-Braszów znajduje się trzygwiazdkowy Motel Timisul De Jos Brasov w którym trzyosobowy pokój kosztował 150 lei za noc. Niestety gdy przyjechaliśmy wszystkie trójki były zajęte, a dwie dwójki wychodziły zbyt drogo. Natomiast pan pracujący w recepcji był bardzo miły i uczynny, dlatego pomimo, że tutaj nie nocowaliśmy, jestem pewien, że motel jest wart polecenia.

Dziesięć kilometrów dalej, przy tej samej trasie, na obrzeżach Braszowa (naprzeciwko dużego salonu Peugeota) znajduje się dwugwiazdkowy Motel Darste Brasov, gdzie za trójkę zapłaciliśmy 100 lei. Było bardzo czysto i przyjemnie, więc gorąco polecam jako niedrogi nocleg praktycznie w Braszowie.

Râşnov to niewielkie miasto leżące jakieś 15 kilometrów na południowy-zachód od Braszowa, czyli mniej więcej w połowie drogi w kierunku Bran. Górujący nad miastem zamek zbudowali Krzyżacy w okolicach roku 1215. Po ich wygnaniu przez króla warownię przejęli tutejsi chłopi i sami ją dalej rozbudowywali i umacniali. Jest to więc tak zwany zamek chłopski, a w związku z tym nie znajdziemy tu budowli typowych dla zamków arystokratów, w końcu miał służyć tylko jako schronienie na wypadek ataku (np. Turków).

Na zamku każda rodzina miała jakieś pomieszczenie gdzie mogła przechowywać zapasy, a w razie niebezpieczeństwa zamieszkać. Opłacało się. W całej swojej historii zamek został zdobyty tylko jeden raz w roku 1600, przez księcia Siedmiogrodu Gabriela Batorego, wnuka Andrzeja – brata króla Polski Stefana Batorego.

Z zamkiem związana jest jedna legenda. Otóż gdy podczas pewnego oblężenia mieszkańcom zaczęło brakować wody, rozkazali oni dwóm tureckim jeńcom kopać studnię, obiecując im w zamian wolność. Więźniowie kopali przez 17 lat, ale potem i tak zostali zabici. Studnia istnieje do dzisiaj i ma 143 metry głębokości. A tak na marginesie, ciekawe, że podobne legendy o studni kopanej przez więźniów związane są z wieloma zamkami, choćby z zamkiem Korwina w Hunedoarze.

Pierwszy drewniany zamek w Branie wybudowali jeszcze Krzyżacy, w tym samym czasie gdy powstawał Braszów. Ów zamek został doszczętnie zniszczony podczas najazdu tureckiego w 1370 roku. Ten, który oglądamy dzisiaj, został zbudowany w latach 1377-1382 z rozkazu króla Ludwika Węgierskiego już z kamienia i cegły w stylu gotyckim. Obecny, bardziej renesansowy wygląd zamek zyskał w trakcie odbudowy zamku po pożarze w 1619 roku.

Przez długi czas obiekt był reklamowany jako zamek Drakuli, jednak jest niemal pewne, że pierwowzór tej literackiej postaci – słynny Wład Palownik – nigdy nawet w zamku nie był, nie mówiąc już o jego posiadaniu. Dopiero niedawno zaprzestano uprawiania tej dezinformacji, ale turyści nadal tłumnie tu przybywają, a pod zamkiem jest olbrzymi (może największy w Rumunii) bazar z pamiątkami związanymi z Drakulą.

Pośród wszystkich królewskich pałaców i zamków jest jeden bardzo wyjątkowy. I to nie tylko w Rumunii. Nie ma w całej Europie drugiej królewskiej rezydencji tak romantycznej. Zamek Bran leży w odległej głuszy Karpat. Stoi na tle nieba, wznosząc się nierozważnie z samej korony górskiego szczytu. Jego nazwa znaczy „brama” i jest nazywany w ten sposób, ponieważ strzeże górskiej przełęczy poniżej. To bardzo stara forteca, gdzie Saksoni bronili tej części Europy przed Turkami. Napisy wyryte na jej fundamentach wskazują, że stała ona tu w roku 1200, a o ile starsza może być, tego nikt nie jest w stanie powiedzieć.²