Nagle dostrzegłam w oddali trzy niewielkie, drewniane chaty, ciasno stojące obok siebie.

- Tutaj właśnie mieszkam, w tym domku z prawej. – powiedziała, pokazując chatę z ogromnymi drzwiami i dwoma ślicznie zdobionymi ławkami na tarasie. W tym momencie zza płotu wyłoniły się dwa duże psy husky i zobaczywszy nas, zaczęły głośno szczekać.

- Piękne miejsce… Nie będę Ci już przeszkadzać, idź, bo rodzice pewnie się o ciebie martwią.

- Dziękuję.

- Nie, to ja dziękuję.

Nagle zapaliły się światła, z domu wyszedł ubrany w podarte sztruksy i wymięty sweter mężczyzna. Rozglądnął się uważnie i zobaczywszy nas, skierował się w naszą stronę. Nie było jeszcze ciemno, ale gęsty las otaczający zabudowania, sprawiał, że wszystko wokoło wydawało się ciemniejsze i mroczne.

Laila schowała się za moimi plecami. Nie wiedziałam co mam robić. Ten mężczyzna to był najwyraźniej jej ojciec, a ona najwyraźniej się go bała. Kiedy mnie zobaczył zatrzymał się nagle. Zmrużył oczy i przez krótką chwilę mi się przyglądał.

- Laila, chodź tu natychmiast! – powiedział twardo. - Ja i matka bardzo się martwiliśmy. – dodał, a jego głos złagodniał.

- Przepraszam. – wyszeptała zza moich pleców.

- Przecież nie jest jeszcze tak późno…- odpowiedziałam trochę zakłopotana. - To moja wina, spotkaliśmy się w lesie, to ja namówiłam ją na spacer, a potem postanowiłam, że najlepiej jak odprowadzę ją do domu. Niech się pan nie denerwuje.

Wyraz twarzy mężczyzny złagodniał, ale widać było, że jest zły. Spojrzał na Lailę, a potem na mnie. Kiedy nasze oczy się spotkały szybko oderwał wzrok.

- Laila, idź już do domu. – powiedziałam, przerywając niezręczną cisze. Dziewczynka powolnym krokiem skierowała się do swojej chaty.

- Przepraszam. – rzekłam szybko. Nie powinnam była…

- Na szczęście nic się złego nie wydarzyło. – powiedział cicho mężczyzna. – Zgubiła się pani?

- Nie, ja… muszę już iść, nie chcę przeszkadzać.

- Gdzie pani zamierza iść? Do lasu? Nad rzekę? W najbliższym otoczeniu nie ma żadnych zabudowań. Jest coraz ciemniej, nie powinna pani sama błąkać się po lesie.

- Ja…właściwie to…

- Mamy wolny jeden pokój, niegrzeczne z mojej strony byłoby gdybym pozwolił damie spać w lesie. Proszę nie odmawiać. – przerwał mi szybko.

- Ja…nie chcę sprawiać kłopotu. – odparłam.

- Ależ żaden kłopot, przecież sam pani to zaproponowałem. Proszę za mną. – odpowiedział.

Byłam strasznie zmieszana i zadziwiona jego propozycja, to wszystko wydawało mi się podejrzane. Obcy mężczyzna zaprasza mnie do siebie, nie wiedząc kim jestem i co tutaj, w środku lasu robię i to w dodatku z jego córką. Ale ucieszyłam się na myśl, że tą noc spędzę pod dachem. Podążyłam więc za nim. Podwórko było pełne trocin i porozrzucanej wszędzie kory, w rogu za jednym z domów dostrzegłam nieduży ogródek. Mężczyzna otworzył drzwi i zaprosił mnie do środka. Wnętrze było jakby z innej epoki, pełne starych, ludowych mebli i ozdób. Na środku izby stał duży stół okryty pięknym haftowanym obrusem. Wzdłuż niego ustawione były drewniane ławy ze śmiesznymi małymi wklęśnięciami, zapewne od długiego na nich przesiadywania.

- Saara, chodź tu, mamy gościa. Ta pani przyszła tutaj z naszą córką. Jest już późno, więc zaproponowałem, by przenocowała u nas, mam nadzieje, że nie masz nic przeciwko? – odrzekł.

Kobieta wyraźnie była zdziwiona, spojrzała się na niego bacznie, a po chwili skinęła głową.

- Dobrze, niech zostanie, pościelę jej łóżko na górze, w pokoju gościnnym. – powiedziała.

- Mam na imię Eveliina Syrjälä. Dziękuję bardzo…- rzekłam po chwili.

- Jestem Saara, a to mój mąż Olli. – odrzekła kobieta, podając mi swą dłoń. Odwzajemniłam uściski. Nagle do pokoju weszła Laila, buzię miała rozpromienioną i nieco zdziwioną.

- Zostaje pani z nami?

- Tylko na tę noc. Jutro muszę już wracać do siebie. – odparłam, uśmiechając się.

Saara ubrana była skromnie w proste spodnie i czarną bluzkę, a szyje okrytą miała fioletową chustą. Twarz miała ładną i lekko zaczerwienioną. Zaprowadziła mnie do niedużego, acz urokliwego pokoiku na poddaszu. Pokazała gdzie znajduję się łazienka i zaprosiła na kolację. Stół zastawiony był skromnie, leżał na nim chleb, ser, jakieś mięso oraz kozie mleko w szklanym dzbanku. Byłam bardzo głodna i zjadłam ile tylko mogłam, zapominając przy tym o stosownym zachowaniu. Dzień na owocach lasu dał się we znaki. Przy stole rozmawialiśmy o różnych przyziemnych sprawach, a Laila spała w pokoju obok. Przez uchylone drzwi było słychać lekkie pochrapywanie.

- To miło, że możemy gościć w swoich progach panią archeolog. – powiedziała z uśmiecham Saara. - Zastanawia mnie co panią tutaj sprowadza?

- Przyjechałam tu podążając śladami swojego dziadka, chciałam przypomnieć sobie miejsca, w które kiedyś mnie zabierał, a przy okazji miałam ciekawy biwak. – odpowiedziałam, a po chwili zaczęłam opowiadać jak straciłam cenne rzeczy. Nie chciałam mówić o starym grobie ani o swoich planach, ale nie miałam zamiaru też kłamać.

- Ja nie pracuję, jestem gospodynią domową, a mąż jest drwalem. – odparła zaraz po mnie Saara, zbierając puste talerze. - Zrobię herbaty. – powiedziała, po czym wyszła do kuchni, zostawiając mnie i Olliego samych.

Zapadła cisza.

- Dziękuję. – odparłam, przerywając milczenie.

Mężczyzna uśmiechnął się nieśmiało.

- Właśnie wracałem do domu, kiedy zobaczyłem panią śpiącą na kamieniu. Na początku trochę się przestraszyłem… - zaczął opowiadać.

- Mnie? – zapytałam, a Olli tylko się uśmiechnął.

Był bardzo przystojnym, barczystym mężczyzną o niezwykłych oczach. Mimo surowego wyrazu twarzy wydawał mi się bardzo sympatyczny.

- Nie śmiałem pani budzić, ale ogromnie się zdziwiłem, co taka młoda kobieta robi sama w lesie? Ale teraz już wiem.

- Rozumiem. – odparłam i w tym momencie do jadalni weszła Saara, trzymając dzbanek pełen herbaty. Jej woń rozeszła się po całym pomieszczeniu.

- Dziękuję. – odrzekłam jeszcze raz.

- Ależ nie ma za co. – odparła Saara. Olli skinął tylko głową i uśmiechnął się. Nie rozumiałam dlaczego Laila tak się go bała, wydawał mi się bardzo miłym i uczynnym mężczyzną.

Następnego dnia, wypoczęta i pokrzepiona obfitym śniadaniem wyruszyłam w drogę powrotną. Dostałam od Saary kanapki, a Olli pokazał mi, w którą stronę muszę się skierować, by dotrzeć do najbliższej wioski - Kovero, skąd rozpoczęła się moja wędrówka tutaj. Od domu Olliego do Kovero prowadziła wąska, ubita droga. Szło mi się znacznie lepiej, bo nie musiałam przedzierać się przez kępy traw i innej roślinności. Wracając rozmyślałam o tej całej niesamowitej wyprawie, o nocy spędzonej pod gołym niebem, o małej Laili i o odnalezionym grobie. Zastanawiałam się czy dostanę pozwolenie na przeprowadzenie badań? Czy dowiem się z jakiego okresu pochodzi ten grób? Zajęta własnymi myślami nawet nie spostrzegłam jak szybko minęła mi droga. Między drzewami zobaczyłam migające światełka. Kovero. Od razu udałam się do mojego przyjaciela ze studiów, Tuomasa, który zawiózł mnie tutaj, a sam zatrzymał się u swojej rodziny. Zapukałam ostrożnie, bo nie byłam pewna czy dobrze trafiłam, jednak kiedy drzwi otworzył mi długowłosy, o poważnej, pociągłej twarzy blondyn nie miałam co do tego żadnych wątpliwości. Rodzina Tuomasa bardzo dobrze mnie przyjęła, a on sam, gdy opowiedziałam mu, że odnalazłam grób, ochoczo zaproponował, że pomoże mi w badaniach. Jeśli tylko dojdą do skutku…

Zamierzałam natychmiast zgłosić swój pomysł do Izby Konserwatorskiej. Po powrocie do domu napisałam wniosek i wystrojona udałam się tam następnego dnia. Mój zapał ostudziła sekretarka - okropna kobieta, ubrana w czerwony, dużo za mały na nią kubrak, siedziała za brudną szybką przy biurku. Miała farbowane blond włosy sterczące na wszystkie strony i duże okulary z grubymi czerwonymi oprawkami.

- Zanim Izba rozpatrzy pani wniosek może minąć kilka tygodni, a nawet kilka miesięcy. Ostatnio mamy dużo zajęcia, więc sprawa może potrwać nieco dłużej…- powiedziała, poprawiając okulary na nosie.

Izba Konserwatorska ma dużo zajęcia? Ha, ciekawe co tak namiętnie konserwują, przystanki autobusowe?! – pomyślałam zdenerwowana, wychodząc z Izby, niewielkiej murowanej budowli, otoczonej posadzonymi w równych rzędach małymi brzózkami. Nie pozostaje mi nic innego jak tylko czekać…