Podróże małe i duże > Opowieści zamkowe

Zamek w Mosznej, czyli prawie jak w bajce Disneya

Zamek MosznaMiejscowość: Moszna koło Krapkowic.

Lokalizacja: przy trasie nr 409 Krapkowice – Prudnik.

Był wieczór, kiedy Cesarz Wilhelm II odpoczywając w swoim apartamencie spoglądał przez okno i nagle zapytał hrabiego Franza Huberta:

- Jak Ci się udało tak szybko zbudować taki pałac?

- Panie, pomógł mi szatan – odpowiedział hrabia i koło zamkowej kaplicy kazał postawić figurę diabła.

BalkonFragmenty wewnętrznego dziedzińca

Zamek, a raczej pałac, do dziś zadziwia i przyciąga turystów nawet z zagranicy. Ja też postanowiłam zobaczyć to cudo i powiem, że to, co zobaczyłam, przekroczyło moje oczekiwania. Był piękny słoneczny dzień, chyba ostatni tak ciepły tego lata. Do Mosznej dotarłam w godzinach popołudniowych. Najlepiej przyjechać w to miejsce samochodem. Od parkingu do zamku czeka nas miły spacerek, po drodze można spróbować pysznych lodów w jedynym na tym terenie małym sklepiku. Właściciele chętnie poczęstowali mnie nie tylko kawą, ale też szybko i nieoczekiwanie zareklamowali swoje specjały częstując mnie właśnie lodami. Za małą chwilkę w zasięgu mojego wzroku ukazał się widok, w którym się zakochałam. Wśród drzew wyrastały smukłe baszty przypominające bajkowy zamek Disneya.

Fontanna zamkowaOryginalne zdobienia balkonu

Choć turystów było w ten dzień naprawdę dużo to nic już nie przyćmiło tego pierwszego wrażenia. Podążałam drogą by jak najszybciej zobaczyć z bliska to zjawisko. Byłam już przed samą bramą wejściową gdy spotkała mnie jeszcze jedna niespodzianka: pod moimi stopami truchtał sobie jeż, może w poszukiwaniu miejsca na zimowy sen zabłądził? W każdym razie szedł po asfaltowej drodze, co jakiś czas się zatrzymywał, nieruchomiał i próbował zasnąć. Pozostawiłam go z nadzieją, że być może później, opuszczając zamek, znowu go spotkam i przekroczyłam bramy.

HerbNajwyższa baszta

Wstęp na teren parku jest płatny, sam zamek, a właściwie sale reprezentacyjne w jego wschodniej wybudowanej w stylu neogotyckim części, można zwiedzać w wyznaczonych godzinach z przewodnikiem, za dodatkową opłatą. We wnętrzach mieści się też: hotel, kawiarnia oraz samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej: Centrum Leczenia Nerwic, stąd zamek posiada świetnie wyposażoną bazę terapeutyczną, leczniczą i rehabilitacyjną (wodolecznictwo, światłolecznictwo, masaże, sauna, solarium, siłownia, możliwe pobyty wypoczynkowe z programem odnowy biologicznej). Niestety na zwiedzanie wnętrz nie miałam czasu, może następnym razem?

Najwyższa basztaNa dziedzińcu

Park zamkowy jest naprawdę okazały, zajmuje ponad sto hektarów i tak naprawdę nie ma ścisłych granic. Rośnie tam wiele gatunków drzew, najbardziej okazałe to dęby czerwone, kasztanowce i lipy. Liczne aleje biegnące wzdłuż kanałów, przez które przerzucono romantyczne mostki, poprowadzą nas w tajemniczy świat kolorów dostrzegalnych szczególnie wiosną, gdy zakwitają krzewy azalii i rododendronów. Podobno niegdyś owymi kanałami pływały łódki.

Zamek w Mosznej fragmentyZamek w Mosznej pierwsze wrażenie

Na początku XX wieku w ogrodach pałacowych odkryto fragmenty piwnic. Niektórzy badacze historii zamku w Mosznej sugerowali, iż odkrycia te wskazują na istnienie w tym miejscu zamku Templariuszy, który podziemnymi korytarzami połączony był z zamkiem w Chrzelicach. Myśl ta mogła być słuszna tym bardziej, że legendy wiążą początki istnienia wioski Moszna właśnie z tym zakonem. W ciągu innych prac natknięto się na ślady średniowiecznej palisady, a w latach siedemdziesiątych XX wieku odsłonięto fragment muru ceglanego, jednak późniejsze badania i opracowania z tego tematu wykluczają istnienia zamku Templariuszy. Niezależnie jaka jest prawda już samo pojawienie się takiej hipotezy porusza wyobraźnię zwiedzających i skłania do myśli o wielkich ukrytych skarbach.

Elementy dekoracyjne przestawiają zwierzętaFragmenty zamkowej architektury
Widok z pałacowego dziedzińca na parkWmurowane dekoracje w postaci zwierząt

Sięgniemy więc do historii tego miejsca. Początki pałacu wiążą się z rodziną von Reisewitz (tą samą, która posiadała pałac w Tworkowie). Dokładnie dzisiejsza środkowa część pałacu pochodząca właśnie z 1771 roku stanowiła siedzibę rodu. Wkrótce jednak obiekt wystawiono na licytację. Kupił go Heinrich Leopold von Seherr-Thossa. W 1853 roku nowym właścicielem posiadłości został Heinrich von Erdmannsdorf, który w 1866 roku sprzedał ją Hubertowi von Tiele-Wincler z Miechowic. Żoną Huberta była Valeska - dziedziczka wielkiej fortuny, stąd zapewne środki na zakup posiadłości. Po śmierci Huberta, co miało miejsce w 1893 roku, zamek odziedziczył jego najstarszy syn - Franz Hubert. W 1895 Franz Hubert von Tiele–Wincler otrzymał od Cesarza Wilhelma tytuł hrabiowski. W 1896 roku po pożarze zamku Franz przystąpił do odbudowy rezydencji według własnych marzeń. Rozbudowa pałacu była prowadzona też z myślą o przyszłych odwiedzinach najznamienitszego z gości – samego Cesarza. W tym celu w późniejszym okresie dobudowano skrzydło zachodnie nadając mu neorenesansowe rysy. W efekcie powstała imponująca rezydencja licząca 365 pomieszczeń oraz oranżeria i park z siecią kanałów. Zamczysko ozdobione zostało 99 wieżami i wieżyczkami. Liczba ta nie była przypadkowa, bowiem Franz posiadał 99 majątków.

Skrzydło zamkoweŚrodkowa część zamku

W 1904 roku marzenie właściciela się spełniło, po raz pierwszy w zamku gościł cesarz Niemiec. Wilhelm był tu jeszcze dwukrotnie - w 1911 i w 1912 roku. W 1911 roku uczestniczył w wielkim polowaniu, podczas którego ustrzelono 2 839 sztuk zwierzyny, do dziś pamiątką tych wydarzeń jest wypchany muflon stojący w zamkowej oranżerii. Zamiłowania do polowań odnalazły też swoje odzwierciedlenie w architekturze zamku. Przyglądając się detalom wypatrzymy: żubry, dziki, niedźwiedzia a nawet sowy i wiewiórki. Po śmierci Franza majątek odziedziczył jego syn Claus-Peter, który nie dbał o dobra, w okresie międzywojennym przehulał znaczną część fortuny. Po nim tytuł hrabiowski i pozostały majątek otrzymał jego kuzyn, bowiem Claus nie pozostawił potomka. W ten sposób zamek był zamieszkany do końca wojny, po czym jego mieszkańcy uciekli przed Armią Czerwoną do Niemiec.

Stare drzewa przy parkowej alejceStranik dziedzińca

W czasie II wojny światowej budynek uniknął zniszczenia. Od roku 1945 stacjonowały w nim oddziały armii sowieckiej, które przyczyniły się do dewastacji wnętrz zamkowych. W 1972 roku w zamku powstał – istniejący do dziś - szpital leczenia nerwic. W latach 2009-2010 zamek przeszedł gruntowny remont, odnowiono też elewację i dach.

Wejście główne na zamekW najwyższej baszcie w oknie widać szkielet

I tyle w wielkim skrócie o historii, ale czymże był by zamek bez duchów i mrocznych opowieści. Jedna z nich mówi o angielskiej guwernantce, która prosiła, by po śmierci pochowano ją na wyspie w ojczystym kraju. Prośba została spełniona tylko w połowie. Wincklerowie pochowali ją na wyspie, ale w pałacowym parku. Podobno od tego czasu straszy. Inna legenda wspomina o tym, iż pasją jednego z przodków Winckletów było uwodzenie kobiet. Nie pomijał żadnej, nawet służących. Gdy jedna z nich zaszła w ciążę kochliwy arystokrata nie uznał dziecka. Z rozpaczy służąca powiesiła się w parku. Odtąd jej duch widywany jest w Mosznej. W czasie tłumnych odwiedzin turystów zapewne na próżno szukać jednej czy drugiej zjawy, ale gdy miną godziny odwiedzin i zapada zmrok, może pensjonariusze sanatorium mają możliwość ich spotkania? W każdym razie pałac tętni życiem i może w tym kryje się tajemnica jego przetrwania w tak doskonałym stanie.

Tuż przed zamkiemWidok od strony parku

W maju podczas Święta Kwitnących Azalii w pałacu odbywają się koncerty muzyki poważnej. Przez cały rok na zamku cyklicznie organizowane są wystawy, spotkania z ciekawymi ludźmi, imprezy tematyczne, recitale. Uczniowie jednej ze szkół zostawili podczas odwiedzin ciekawą pamiątkę w postaci szkieletu człowieka, umieszczono go w oknie na najwyższej baszcie zamku. Znany zespół Feel wybrał to miejsce do nagrania teledysku do piosenki „Pokonaj Siebie”, czym być może jeszcze bardziej spopularyzował zamek w Polsce i na świecie. Czas szybko płynie, tyle jeszcze ciekawych miejsc kryje pałac, ale czas wracać. Przekraczając bramę spotkałam znajomego już jeżyka, który tym razem z werwą kręcił się budząc ciekawość dzieci. Do widzenia jeżyku, do widzenia szepcę też w stronę bajkowego zamku – z nadzieją że jeszcze kiedyś tu wrócę, by zwiedzić niezwykłe wnętrza i pospacerować po parkowych alejkach.

Parkowe alejePożegnanie z panem jeżem
Monika Porzucek

Źródła:

  1. Tomasz Kaliński, Polska nawigator turystyczny, Warszawa 2008.

  2. Oficjalna strona zamku: www.moszna-zamek.pl.

  3. www.zamki.pl

Załóż wątek dotyczący tego tekstu na forum

Opowieści zamkowe:

Zamek Lipowiec. Co straszy w Bukowym lesie? (3 zdjęcia)W kolorze fioletowego ametystu: zamek „Tęczyn” w Rudnie (23 zdjęcia)Skamieniałe dzieci i zaklęci rycerze: zamek „Rabsztyn” (16 zdjęć)Zamek Smoleń - wielki skarb ukryty w studni (29 zdjęć)Pałac w Pilicy i tajemnicza zjawa w starych fortyfikacjach (22 zdjęcia)Czarna Perła Jury: Ogrodzieniec (27 zdjęć)Tajemnicza strażnica w Przewodziszowicach (11 zdjęć)Gotycka piękność: Mirów (19 zdjęć)Zamek obronny w Rochester - historia ukryta w kamieniu (6 zdjęć)Pani o bladych licach - opowieść o zamku w Bobolicach (13 zdjęć)Tajemnice twierdzy Olsten (19 zdjęć)O tym jak „Bendyn” Będzinem się stał (9 zdjęć)Bij, kradnij, zabijaj, ale Siewierz omijaj (10 zdjęć)Zapomniany Bydlin (6 zdjęć)Królowa Bona i latające mrówki na zamku Chęciny (11 zdjęć)Chudów (6 zdjęć)Zapomniany pałac we Włodowicach (9 zdjęć)Zamek Bąkowiec w Morsku (6 zdjęć)Krzyż i Topór = Zamek Krzyżtopór (19 zdjęć)Tworków - odkryty i tajemniczy (13 zdjęć)Bastiony Zamku Nowy Wiśnicz (19 zdjęć)Zamek w Mosznej, czyli prawie jak w bajce Disneya (25 zdjęć)Czarujący Pałac w Pławniowicach (18 zdjęć)Pałac w Krzyżanowicach (11 zdjęć)Pałac Raczyńskich i Dworek Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku (13 zdjęć)Zamek co na Pieskowej stoi Skale (18 zdjęć)Kórnik – Wielkopolska Perła (18 zdjęć)Zamek Otmuchów, czyli krótka baśń o tym jak serce dumnej Emmy zmiękło po zjedzeniu sokoła (26 zdjęć)Olśniewający swą krasą Pałac w Kraskowie (19 zdjęć)Tajemnice Gór Sowich: Zamek Grodno (25 zdjęć)Tajemnice Gór Sowich: Tannhausen - Pałac w Jedlince (13 zdjęć)
PodróżeKulturaMuzykaHistoriaFelietonyPaństwo, polityka, społeczeństwoPowieści i opowiadaniaKącik poezjiRecenzjeWielkie żarcieKomiks
PrzewodnikiAlbaniaNepalPolskaRumunia
Oceń zamieszczony obok artykuł.
Minister kazał, więc uprzejmie informujemy, że nasze strony wykorzystują pliki cookies (ciasteczka) i inne dziwne technologie m.in. w celach statystycznych. Jeśli Ci to przeszkadza, możesz je zablokować, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Pliki cookies (ciasteczka) i podobne technologie.