Podróże małe i duże > Polska – przewodnik

Łódź (Ziemia Łęczycka) – przewodnik

Kościół Wniebowzięcia NMP, Łódź (Polska)Piotrkowska, Łódź (Polska)Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża, Łódź (Polska)

Łódź – niegdyś miasto słynące z włókiennictwa, znane również dzięki Państwowej Wyższej Szkole Filmowej. Obecnie nie jest już ani miastem tysiąca rzek, ani ziemią obiecaną. Wciąż jednak potrafi zachwycać. Parkiem Krajobrazowym Wzniesień Łódzkich, industrialną zabudową… Tu tworzył Reymont, Tuwim i Rubinstein. Może i Ty znajdziesz coś dla siebie?

Lawendowa ścieżka, Łódź (Polska)Stacja Radegast, Łódź (Polska)Stacja Radegast, Łódź (Polska)Park Matejki, Łódź (Polska)Manufaktura, Łódź (Polska)

UWAGA! Wszystkich, którzy chcieliby uzupełnić poniższy artykuł, polecając tanie noclegi, dobre restauracje lub jakiekolwiek inne warte odwiedzenia miejsca, serdecznie zapraszamy do współtworzenia tego przewodnika. Można w tej sprawie pisać na adres redakcji redakcja@libertas.pl.

Historia

Kominy, Łódź (Polska)Park Źródliska, Łódź (Polska)Cmentarz Żydowski, Łódź (Polska)

Jak głosi legenda, niegdyś w miejscu tego dużego miasta było wiele rzek, błoto, kałuże i gdzieniegdzie trochę leśnej gęstwiny. Gdy prosty chłop Janusz próbował się tędy przedostać, jego łódka nabrała wody. Postanowił naprawić ją, odpocząć na brzegu do rana i nazajutrz wyruszyć w dalszą drogę. Zaczął padać ulewny deszcz, mężczyzna schronił się pod swoją łodzią i tak przeczekał noc. Rano zorientował się, że okolica jest przyjazna i zdecydował się osiedlić. A było to u źródeł Bzury, skąd na jesień chłop przeniósł się w miejsce dzisiejszego Starego Rynku. Pojął za żonę dziewkę i spłodził liczne potomstwo. W dowód uznania dla historii założyciela osady, przyszłe pokolenia nazwały ją Łodzią, a przepływającą przez nie rzekę - Łódką.

Prawa miejskie Łódź uzyskała w 1423 r. z rąk króla Władysława Jegiełły. Według opowieści władcę zachwyciły tereny, na których polował oraz gościnność ludzi. Pierwsza pisana wzmianka o mieście pochodzi z 1332 r.

Naprawdę głośno zrobiło się o Łodzi dopiero w I połowie XIX wieku. Spowodował to szybki rozwój miasta i zmiana jego charakteru – z rolniczego na przemysłowy. Osiedlało się tu wielu ludzi z mniejszych miast, a bogacze z państw sąsiednich zakładali fabryki.

Łódź musiała się rozrastać, aby dostarczać terenów pod fabryki. Powstały obecne dzielnice Bałuty i Chojny, które były prosto, a wręcz niedbale zagospodarowane.

W 1892 r. robotnicy podnieśli protest, który przeszedł do historii pod nazwą „Buntu Łódzkiego”. W 1905 roku miały miejsce krwawo tłumione strajki robotnicze. Ważnym wydarzeniem w dziejach Polski jest również bitwa pod Łodzią z 5 grudnia 1914 r.

Z jednej strony działo się źle, z drugiej jednak miasto ciągle się rozwijało, a liczba ludności rosła. W 1922 r. Łódź została mianowana miastem wojewódzkim. W latach 1945 – 1948 to tutaj (nie w Warszawie) spotykały się władze państwa.

Inne artykuły o historii Łodzi

  • Oddziały niemieckie uroczyście wkraczają do Łodzi 08.09.1939 r.Łódzka konspiracja od początku swego istnienia działała w bardzo trudnych warunkach. Autor niniejszego artykułu przedstawia łódzką prasę podziemną, kwestię druku ulotek, realizację akcji „N”, a także akcje...Ruch oporu w Łodzi w latach II Wojny Światowej, cz. 1.

  • Ulotka kolportowanaWspółpraca pionu wywiadowczego oraz propagandowego szybko zaowocowała przygotowaniem jednolitych działań ujętych pod kryptonimem Akcji N. Miała ona podważyć wiarę społeczeństwa niemieckiego w zwycięstwo i nieomylność Adolfa...Ruch oporu w Łodzi w latach II Wojny Światowej, cz. 2

Muzyka w Łodzi

Mało kto kojarzy Łódź z muzyką, na Mazowszu łączoną przede wszystkim z Żelazową Wolą, warszawską Operą i ludowymi tańcami (mazury!). A tymczasem Łódź, jeśli przyjrzeć się jej bliżej, jawi się jako prawdziwe zagłębie, nie tylko włókienniczo-fabrykanckie, ale i muzyczne...

  • Pomnik Twórców Łodzi PrzemysłowejMazowsze zazwyczaj kojarzy się nam z bezkresem pól, pośród których wyrosły tradycyjne chaty, dworki i pałacyki, z niezmierzonymi okiem łąkami, gdzie przechadzają się swojskie bociany i z sentymentalnie płaczącymi wierzbami. I słusznie...O muzyce, co z miasta Łodzi pochodzi (7 zdjęć)

  • Anna SierosławskaWbrew licznym i krzywdzącym opiniom Łódź jest miastem bogatym w wydarzenia kulturalne, również muzyczne. Miastem bogatym – dlatego nawet przysłowiowy ubogi student ma możliwość kontaktu z Polihymnią. I właśnie „klasycznie” muzyczną...Klasycznie muzyczna Łódź

Zwiedzanie, czyli atrakcje turystyczne Łodzi

Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny

Kościół Wniebowzięcia NMP, Łódź (Polska)Kościół Wniebowzięcia NMP, Łódź (Polska)

Jest to najstarszy kościół w mieście. Na uwagę zasługuje szczególnie ołtarz główny w półokrągłej absydzie, z rzeźbą Antoniego Panasiuka - tryptykiem gotyckim. Przedstawia ona scenę Wniebowzięcia NMP w otoczeniu apostołów i trzech kobiet zgromadzonych przy pustym grobie. Powyżej scena ukoronowania NMP. Boczne skrzydła tryptyku są pokryte rzeźbami ilustrującymi tajemnice bolesne, radosne i chwalebne różańca świętego. Trójnawowa świątynia z czerwonej cegły powstała wg neogotyckiego projektu Konstantego Wojciechowskiego. W fasadzie znajdują się dwie wieże zwieńczone namiotowymi hełmami.

Powstała w miejscu pierwszej łódzkiej parafii katolickiej. Do 1888 r. miejsce to zajmował obecny kościół pw. św. Józefa (obecnie znajduje się na przeciwko łódzkiej Manufaktury). Prace budowalane trwały 9 lat, zakończyły się w 1897 r.

Konsekracji 5 czerwca 1897 r. dokonał bp warszawski Kazimierz Ruszkiewicz.

Warto zwrócić uwagę, że kościół jest usytuowany w dawnej dzielnicy żydowskiej, a jego fundatorami była między innymi protestancka rodzina Scheiblerów oraz Izrael Poznański, fabrykant wyznania mojżeszowego.

Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża

Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża, Łódź (Polska)Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża, Łódź (Polska)

Drugi najstarszy kościół w mieście. Budowa trwała 15 lat, została zakończona w 1875 r., wtedy też poświęcił go ks. Ludwik Dąbrowski nadając wezwanie św. Jakuba.

Ma trzy nawy i dwie kaplice. Ołtarz główny został ufundowany przez Karola Scheiblera. Znajdują się w nim relikwie św. Agnieszki i św. Justyny. Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego konsekrował abp Wincenty Teofil Popiel-Chościak.

Udało się ocalić go od zniszczenia podczas II wojny światowej, ponieważ modlili się w nim niemieccy katolicy.

Katedra

Katedra, Łódź (Polska)Katedra, Łódź (Polska)

Na początku w Łodzi powstała parafia Najświętszej Maryi Panny, następnie parafia Podwyższenia Krzyża Świętego. Mieszkańców miasta jednak stale przybywało, potrzebny był więc kolejny kościół – pod wezwaniem św. Stanisława Kostki.

Świątynia została wybudowana według projektu łódzkiej firmy "Wende i Zarske", współautorem był niemiecki architekt Emil Zillman. Kamień węgielny został poświęcony i wmurowany przez arcybiskupa Wincentego Chrościaka-Popiela 16 czerwca 1901 r. 10 grudnia 1920 r. na mocy bulli papieskiej "Christi Domini" została utworzona diecezja łódzka, a kościół św. Stanisława Kostki stał się katedrą.

W 1941 r., gdy Łódź znajdowała się pod okupacją niemiecką, katedrę zamknięto i ograbiono. Odtąd służyła celom wojskowym. Po wojnie rozpoczęto generalny remont, aby przywrócić jej dawną świetność. 11 maja 1971 r. wybuchł pożar, który doszczętnie zniszczył świątynię, ocalały jedynie mury i wieża.

W 1989 r. papież Jan Paweł II podniósł łódzką katedrę do rangi bazyliki mniejszej. Trzy lata później stała się bazyliką archikatedralną.

Utrzymana jest w stylu neogotyckim. Składa się z trzech naw zbudowanych na planie krzyża łacińskiego. Elewację tworzą żółta cegła licowa oraz kamienne gzymsy. Nad wejściem znajduje się mozaika przedstawiająca św. Stanisława Kostkę. Wewnątrz możemy podziwiać ołtarz pw. Św. Stanisława Kostki, ołtarz pw. Matki Boskiej Różańcowej i ołtarz główny pw. Przemienienia Pańskiego. Uwagę przykuwają również organy wybudowane na nowo w 1971 r. i wyremontowane już w XXI w.

Ulica Piotrkowska

Łódź (Polska)Piotrkowska, Łódź (Polska)

Jest główną ulicą w Łodzi. Ma długość 4,2 km. Łączy ze sobą plac Wolności i plac Niepodległości. Po przecięciu Piotrkowskiej każda ulica zmienia nazwę, np. Zielona przechodzi w Narutowicza. Wyjątek od tej reguły stanowi ul. Sieradzka. Przy głównej arterii miasta mieszczą się liczne zabytkowe kamienice. Tutaj znajduje się również łódzka Aleja Gwiazd, pomnik łodzian Przełomu Tysiącleci oraz Galeria Wielkich Łodzian. Na odcinku od pl. Wolności do al. Piłsudskiego/ul. Mickiewicza Piotrkowska jest najdłuższym deptakiem handlowym w Europie.

Plac Wolności

Pl. Wolności, Łódź (Polska)Pl. Wolności, Łódź (Polska)

Ośmioboczny plac położony w centrum dawnego Nowego Miasta, nazywany – w opozycji do Starego Rynku – Nowym Rynkiem. Niegdyś odbywał się tu handel. Obecnie przy pl. Wolności znajdują się Ratusz Miejski, w którym mieści się Archiwum Państwowe oraz rzymskokatolicki Kościół garnizonowy pw. Zesłania Ducha Świętego (dawny kościół protestancki pw. św. Trójcy). Tutaj swoją siedzibę mają Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne, Muzeum Farmacji oraz Muzeum Tradycji Wyznaniowych. Pośrodku placu stoi pomnik Tadeusza Kościuszki, pod nim znajduje się unikatowe Muzeum Kanału „Dętka”. Na Nowym Rynku zbiegają się ulice Piotrkowska, Nowomiejska, Pomorska i Legionów.

Manufaktura

Manufaktura, Łódź (Polska)Manufaktura, Łódź (Polska)
Manufaktura, Łódź (Polska)Manufaktura, Łódź (Polska)

Kwadrat ulic Ogrodowej, Zachodniej, Drewnowskiej i Karskiego to miejsce, gdzie historia spotyka się ze współczesnością. Manufaktura jest obecnie kojarzona przez łodzian z centrum handlowym, restauracjami i rozrywką. Tutaj swoje siedziby mają Muzeum Sztuki, Muzeum Fabryki czy Eksperymentarium. Jest także czterogwiazdkowy Andel's Hotel. Historia tego miejsca rozpoczęła się już w 1872 roku, kiedy to Izrael Poznański wykupił grunty pod budowę nowego kompleksu fabrycznego, który zaprojektował architekt Hilary Majewski. Tutaj znajdowały się tkalnie, przędzalnia, drukarnia tkanin czy bielnik. Była remiza strażacka i bocznica kolejowa. Poznański wybudował również pałac dla siebie i mieszkania dla swoich robotników. W 1945 r. fabryka doświadczyła nacjonalizacji, odtąd nazywano ją Zakładami Przemysłu Bawełnianego im. Juliana Marchlewskiego. W 2002 r. rozpoczęto rewitalizację upadłej własności Poznańskiego, która została zakończona 4 lata później.

Stary Rynek

Stary Rynek, Łódź (Polska)Stary Rynek, Łódź (Polska)

Plac w kształcie prostokąta stanowiący centralny punkt miasta. Tutaj znajduje się tablica upamiętniająca nadanie Łodzi praw miejskich. Obecnego kształtu Stary Rynek nabierał na przełomie XIX i XX wieku, kiedy to drewnianą zabudowę zaczęto zastępować murowaną.

Plac przestawał służyć ludności jako miejsce targowe, gdzie odbywał się handel, a dwa razy do roku czterodniowe jarmarki. Wcześniej mieścił się tu ratusz, później było getto żydowskie. Rynek zanjduje się między ul. Zgierską a Podrzeczną. Obecnie z trzech stron otaczają go budynki z charakterystycznymi arkadami, czwarta wychodzi na Park Staromiejski. Wokół usytuowane są między innymi: iedziba Towarzystwa Przyjaciół Starego Miasta (działa tu Punkt Informacji Turystycznej), Galeria Bałucka oraz Restauracja Analogia, która oferuje kuchnię czterech kultur.

Nieopodal, przy pl. Kościelnym znajduje się najstarsza świątynia w mieście, kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.

Ogród Botaniczny

Łódzki Ogród BotanicznyŁódzki Ogród Botaniczny

Ogród Botaniczny położony jest w sąsiedztwie Ogrodu Zoologicznego i zajmuje powierzchnię 67 ha. Rośliny są tu tematycznie podzielone na 9 działów: Ogród japoński, Dział systematyki, Alpinarium, Dział biologii i morfologii roślin, Dział kolekcji roślin ozdobnych, Zieleń parkowa, Dział flory polskiej, Dział roślin leczniczych i przemysłowych, Arboretum. Ozdobą ogrodu, poza różnorodnymi roślinami są także zegary słoneczne oraz 18 zbiorników wodnych zasilanych wodą głębinową i opadową. Oprócz ryb można tu spotkać jeże, kaczki czy wiewiórki.

Łódzki Ogród BotanicznyŁódzki Ogród BotanicznyŁódzki Ogród Botaniczny

Stacja Radegast

Stacja Radegast, Łódź (Polska)Stacja Radegast, Łódź (Polska)

Pomnik ofiar Litzmannstadt getto to wysoka kolumna z napisem "NIE ZABIJAJ" (w języku hebrajskim, polskim i angielskim) oraz tablice upamiętniające poległych, wzorowane na żydowskich macewach. Zachowany został również oryginalny, drewniany budynek stacji. Za nim znajdują się tory kolejowe z drewnianymi wagonami i lokomotywą z okresu II wojny światowej. W 1940 r. docierały tu transporty zaopatrzenia dla getta. W 1941 r. na stacji wysiadali europejscy Żydzi przywiezieni przez Niemców do Litzmannstadt. Od 1942 r. miejsce do było świadkiem tragedii ludzi wywożonych do obozów zagłady. Duże wrażenie robi tunel opisujący historyczne wydarzenia z lat 1939-1944 oraz zgromadzone pamiątki po poległych.

Cmentarz Żydowski

Cmentarz Żydowski, Łódź (Polska)Cmentarz Żydowski, Łódź (Polska)Cmentarz Żydowski, Łódź (Polska)

Mieści się przy ul. Brackiej w Łodzi (wejście od ul. Zmiennej). Został utworzony w 1892 r., jest na nim pochowanych około 160 tys. zmarłych. 43 tys. to ofiary łódzkiego getta, którym hołd oddano stawiając pomnik w części wschodniej. Na cmentarzu swoje groby mają również żydowscy obywatele zasłużeni dla miasta: rabini, fabrykanci czy politycy. Tutaj znajdują się grobowce rodziców Juliana Tuwima, Artura Rubinsteina, i Artura Sznyka. Możemy podziwiać także okazały przykład architektury funeralnej, mauzoleum Izraela Poznańskiego. Cmentarz jest otwarty dla zwiedzających przez cały rok. W każdą pierwszą niedzielę miesiąca – wstęp bezpłatny.

Parki

Park Ocalałych

Park Ocalałych, Łódź (Polska)Park Ocalałych, Łódź (Polska)

Jest to park młody, ponieważ powstał dopiero w 2004 roku, w 60. rocznicę likwidacji Litzmannstadt getta. Ma za zadanie upamiętniać osoby, które zginęły podczas wojny oraz symbolizować zwycięstwo życia. U podnóża kopca pamięci osoby, które przeżyły wojnę, posadziły 400 drzew. Wzdłuż al. Arnolda Mostowicza znajdują się tabliczki upamiętniające poległych. Nad doliną rzeki Łódki góruje pomnik Polaków ratujących Żydów z charakterystycznym orłem i gwiazdą Dawida. Park znajduje się przy ul. Wojska Polskiego 83.

Park Ocalałych, Łódź (Polska)Park Ocalałych, Łódź (Polska)

Park Źródliska

Park Źródliska, Łódź (Polska)Park Źródliska, Łódź (Polska)Park Źródliska, Łódź (Polska)

Mieści się przy pl. Zwycięstwa w sąsiedztwie Palmiarni oraz Muzeum Kinematografii. Składa się z dwóch części: Źródliska I i Źródliska II. Jest najstarszym parkiem w Łodzi, został założony w 1804 roku, wtedy to nazywano go Ogrodem spacerowym lub Ogrodem angielskim.

W 2007 roku Park Źródliska został uznany za najładniejszy w Polsce. Co sprawia, że jest aż tak atrakcyjny i chętnie odwiedzany przez spacerowiczów? Różnorodna roślinność, odmiany drzew rzadko spotykanych w innych parkach i kilka małych zbiorników wodnych.

Park Helenów

Park Helenów, Łódź (Polska)Park Helenów, Łódź (Polska)

Powstał z inicjatywy właścicieli łódzkiego browaru przy ul. Pomorskiej, braci Anstadtów.

W latach swojej świetności stanowił miejsce rozrywki dla tzw. burżuazji. Mieścił się tu ogród zoologiczny i hala sportowa. Latem na stawie pływały łódki, zimą - śmigały łyżwy. Całość otaczał wysoki parkan, drzewa oraz kwiaty. Współcześnie Park Helenów również jest urokliwym miejscem. Stawy w dolinie rzeki Łódki są domem dla wielu kaczek, a parkowe aleje oświetlają wyszukane latarnie. Znajduje się tutaj Pomnik Chwały Żołnierzy Armii Łódź. Jest plac zabaw i boisko, stoły do tenisa i stoliki do gry w szachy. Park Helenów został wpisany na listę zabytków. Wśród drzew jest pięć pomników przyrody.

Park im. Jana Matejki

Park Matejki, Łódź (Polska)Park Matejki, Łódź (Polska)Park Matejki, Łódź (Polska)

To tutaj najchętniej przesiadują studenci Uniwersytetu Łódzkiego i Medycznego podczas przerw między zajęciami. Przylega do ulic Narutowicza i Matejki, do których są prostopadle ułożone wszystkie alejki. Architektura parku została oparta na symetrii dwubocznej, jest to jedyny łódzki kompleks zieleni wzorowany na stylu francuskich ogrodów. Roślinność została wyraźnie podzielona względem wysokości. Park im. Matejki ma niespełna sto lat i nie znajdują się w nim żadne pomniki przyrody, mimo to został wpisany na listę zabytków.

Park Staromiejski

Park Staromiejski, Łódź (Polska)Park Staromiejski, Łódź (Polska)Park Staromiejski, Łódź (Polska)

Dawniej nazywany "Parkiem Śledzia" ze względu na mieszczący się tam targ rybny. Powstał w połowie XX wieku wg projektu Kazimierza Chrabelskiego. Od strony ulic Podrzecznej i Wolborskiej znajduje się w nim staw na rzece Łódce. Nie imponuje już swoim wyglądem tak, jak dawniej, ale nadal napełnia się wodą w porze letniej. Przy ul. Zgierskiej czas wskazuje zegar słoneczny przedstawiający fragment Układu Słonecznego, który potocznie nazywany jest serem i stanowi ulubione miejsce dziecięcych zabaw. W Parku Staromiejskim możemy również podziwiać Pomnik Dekalogu oraz Pomnik Aleksandra Kamińskiego.

Więcej o Łodzi znajdziesz w poniższych artykułach

  • Ogród botanicznyGdy pół roku temu powzięłam pomysł przeprowadzenia się do Łodzi - wszyscy mi to stanowczo odradzali. Miasto brudne, zaniedbane, nudne, niby jest gdzie wyjść, ale generalnie to nie jest za ciekawie...Łódź letnia (43 zdjęcia)

  • RarytasJesień nie sprzyja długim spacerom. Zima też nie. Jeszcze pół biedy, jeśli jest sucho i świeci słońce. Ale co zrobić jeśli pada deszcz, wiatr wieje bez ustanku a my nie mamy ochoty na nic szczególnego?Łódź ma właściwie to szczęście... czyli o herbacie i herbaciarni zdań więcej niż kilka (17 zdjęć)

  • Cmentarz żydowski w ŁodziPierwszy cmentarz żydowski powstał w Łodzi w 1811 r. przy późniejszej ul. Wesołej (ostateczna granica: ul. Aleksandrowska, dzisiejsza ul. Limanowskiego) i Bazarowej. Do 1892 r. pochowano tu kilka tysięcy Żydów (ok. 3871 nagrobków według...Cmentarz żydowski w Łodzi (7 zdjęć)

  • MimUlica Piotrkowska w Łodzi to szlak pełen różnorodnych atrakcji, tak kulturalnych, jak i wizualnych. Za dnia spacerując nią od Placu Wolności do Centralu mija się mnóstwo różnorodnych sklepów - poczynając od tych z odzieżą, poprzez...Ulica Piotrkowska w Łodzi

  • Carskie wrota - cerkiew św. Olgi w ŁodziKsiądz Fiodorczyk – proboszcz parafii prawosławnej w Łodzi – zafascynował mnie. Nie tylko swoją osobą, ale i prawosławiem w ogóle. Bo niby to religia bliska rzymskiemu katolicyzmowi, ale...Opowieść o prawosławiu i jednej z jego świątyń (20 zdjęć)

  • Warta (2)Tajemnicza i piękna, z duszą i urokiem – Łódź. Tak - Łódź. Wiele w niej czarujących i zachwycających miejsc. Owszem, wiele też szarych, brudnych i zaniedbanych, ale nie pozwólmy, by to przesłoniło nam oczy, byśmy nie dostrzegli...Park im. Księcia Józefa Poniatowskiego (Łódź) (24 zdjęcia)

  • Księży MłynChciałabym Was zabrać do miejsca wyjątkowego i niepowtarzalnego, tajemniczego i niezwykle klimatycznego. Miejsca, po którym spacerując wśród ceglastych budynków przenosimy się w czasie, do XIX-wiecznej Łodzi. Otacza nas charakterystyczna dla...Księży Młyn (Łódź) (34 zdjęcia)

  • Pozdrowienie z ŁodziŻeby zachęcić i zmotywować Was, Drodzy Czytelnicy, do dokulturalniania się, postanawiłam przygotować niniejszy Przewodnik kulturalny - Łódź za darmo. Jego celem jest zebranie do kupy wszystkich miejsc w Łodzi, gdzie można...Przewodnik kulturalny - Łódź za darmo

  • Kamila ZygmuntŁódź niemal od zawsze kojarzona jest z filmem. Głównie za sprawą Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej (dawniej Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa). Tutaj swe pierwsze artystyczne kroki stawiali Wajda, Polański...Łódź filmowa

Kamila Zygmunt
PodróżeKulturaMuzykaHistoriaFelietonyPaństwo, polityka, społeczeństwoPowieści i opowiadaniaKącik poezjiRecenzjeWielkie żarcieKomiks
PrzewodnikiAlbaniaNepalPolskaRumunia
Oceń zamieszczony obok artykuł.
Minister kazał, więc uprzejmie informujemy, że nasze strony wykorzystują pliki cookies (ciasteczka) i inne dziwne technologie m.in. w celach statystycznych. Jeśli Ci to przeszkadza, możesz je zablokować, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Pliki cookies (ciasteczka) i podobne technologie.