Ci, co wierzą w Ewangelię, są już poza czasem, poza historią. Te wydarzenia tam się dziejące, codzienne normalne coś nam mówią. To list, to przekaz, który trzeba odczytać.

*

Ale listy dostajemy zawsze i wszędzie przez znaki. Bez przerwy Bóg do nas przemawia, ale nie zawsze chcemy odczytywać ten list. Wolimy często jakieś zakłamane formuły. Wolimy często kolorowy pył... a życie pędzi i co dzień bliżej... bliżej... no właśnie bliżej czego?

Co nas tam czeka?

Zielone łąki... to, czego oko nie widziało... coś niewyobrażalnego, czy pustka, która też niewyobrażalna. I czy zapisane wszystko będzie? Muzyka Bacha, dramaty Szekspira, katedry średniowieczne, czy TAM będą? Czy okaże się, że nie warto było.

*

Śniła mi się moja babka Irena – prześliczna – jak żywa. – Jareczku – powiedziała. – Twoja Śmierć cię wzywa. – Ale ja w nic nie wierzę! – Ja też nie wierzyłam, Lecz ze Źródła Mądrości wody się napiłam. – Nie umieraj! – krzyknąłem. – Zostań jeszcze ze mną! – Ach, to nie da się zrobić. Wokół jest tak ciemno. Ciągle trzeba umierać. Na tym to polega. – I odeszła w jaśminach, w liliach, w przebiśniegach.

Ten wiersz Jarosława Marka Rymkiewicza to przecież nie nadzieja, to pewność. Właściwie babka Irena powiedziała mu wszystko, co trzeba wiedzieć. I nam też. Nam też.

*

Dzień po dniu, godzina po godzinie, minuta po minucie zbliżamy się do tej ostatecznej krainy. Nic o niej nie wiemy. Ale jakoś próbujemy, próbujemy na wszystkie sposoby przeniknąć zasłonę.

I nic. Żadnej pewności. Tylko wiara i aż wiara. W wersy piękne sięgamy, może tam coś jest. Bo przecież musimy mieć pewność, bo jakże tak żyć bez pewności. Ale jakieś przeczucie jest najpierw małe, a potem coraz większe, a potem potężne, że czeka na nas Ostateczna kraina, której oko nie widziało.

*

A na razie o wiele lepsi jesteśmy w trwonieniu życia. W trwonieniu każdej chwili, która jedyna przecież, jedyna i niepowtarzalna.

*

Przecież spotkamy się nad cembrowiną niebiańskiej studni i porozmawiamy z kimś Innym za kurtyną czasu... I wtedy wszystko stanie się jasne i proste.

*

„Wszystko to głupstwo” – tak miał powiedzieć Juliusz Słowacki Szczęsnemu Felińskiemu, swemu

przyjacielowi, o swoich rękopisach. I co ciekawe, podobne słowa powiedział św. Tomasz z Akwinu do swojego sekretarza. „To wszystko słoma, spal to wszystko”. A słomą nazwał swoje wielkie dzieła teologiczne, nazwał wtedy, kiedy w błysku jednym ujrzał to, czego „oko nie widziało i ucho nie słyszało”. Juliusz też miał mistyczną wizję, wizję, która zmieniła wszystko. Zmieniła jego spojrzenie na życie tutaj. Na życie w tej dostępnej nam rzeczywistości.

*

O! wy, którzy się nigdy nie spotkacie Z prawdziwą twarzą waszego tu stróża! Dla których żywot widzialny jest w chacie, A Bóg w błękitach próżnych się zanurza; Dla was są próżne tych czynów postacie, Dla innych... ducha ton i straszna burza

*

Tylko niewielu może życie przeżyć w sposób ciekawy. Tylko niewielu zanurzy się w wersy Juliusza i jemu podobnych i przeżyje życie swoje kilka – kilkanaście, a może kilkadziesiąt razy. Bo nie tylko będzie żył swoim życiem, ale wejdzie w życie Beniowskiego, księdza Marka, Balladyny... i wielu, wielu innych. Szkoda więc tych, co nigdy nie spotkają się z „prawdziwą twarzą waszego tu stróża”, którzy nie potrafią lub nie chcą dostrzec tajemnicy i listu przeczytać, który nieustannie Bóg przysyła poprzez swych posłańców. A tym posłańcem jest ksiażka, film ciekawy, i każde wydarzenie, które umyka.

Całą potęgą ducha cię wyzywam Człowieku przyszły... z żywota sztandarem Jeżeli trzeba, to cię zmuszę czarem Potęgą, którą mam – a nie używam.

Tych słów Juliusza Słowackiego jemu współcześni nie odczytali. Nie zrozumieli. Nie chcieli odczytać, nie chcieli zrozumieć. Lecz on pisał to dla nas. Dla mnie. Dla Ciebie.

*

Mimo wszystko warto jednak tworzyć, zatrzymywać w jakimś sensie czas. A potem wracać do tych zapisanych liter, nut, zdjęć. Odczytywać siebie, dziwić się i zastanawiać nad tą przebytą drogą.

Ale...

Cóż przyjdzie człowiekowi z całego trudu, jaki zadaje sobie pod słońcem? Pokolenie przychodzi i pokolenie odchodzi, a ziemia trwa po wszystkie czasy

*

Jak wcześnie gnije życie ludzi! Gdy z wonnych skrzyń wyjmuje się pieluszki cienkie Dla noworodków, w których drobnej piersi Dech się dopiero budzi - Te szmatki są to całuny maleńkie, Co spowijają ciało i wydają śmierci. Gdy dziecko pierwszy raz wstępuje Do łóżka, w dobrowolny swój grób się układa, Obezwładnione snem; dech tylko w piersi Wątłą nić życia snuje: I noc za nocą, niby fal gromada, Niesie dziecko pośpiesznie ku przystani śmierci. Gdy młodzik, wesół i swobodny, Muzyki się domaga wśród kompanii gwarnej, I krew mu wzbiera w żyłach, a dech w piersi Szerokiej i dorodnej - Muzyka owa brzmi jak dzwon cmentarny, Co mu kompanem będzie w porze jego śmierci. Gdy mąż, stateczny i dojrzały, Własny swój dom buduje, gdzie oczy rozumne Maja oparcie, gdzie dech męskiej piersi Wyznacza mu krąg stały - Ów dom zamknięty przypomina trumnę, Która będzie niebawem służyć jego śmierci. Gdy starzec słabnie, siwą głową Chyli się ku mogile i niby śnieg szary Coraz to bardziej taje, topiąc w piersi Każdy oddech o słowo - Lektyka jego wygląda jak mary, Na których trafi wkrótce do domostwa śmierci. Człowiek, nim tego jest świadomy, Zaczyna swój karawan w żałobę ubierać I czyni to, aż wydrze mu się z piersi Ostatni dech znikomy: Wszelako, Panie, ucz nas tak umierać, By wszystkie umierania były życiem w śmierci. Gdy stałem kiedyś w mroźną noc, dygocząc wśród zamieci, Znienacka jakiś dziwny żar w mym sercu płomień nieci: I kiedym podniósł trwożny wzrok, by ujrzeć, co się pali, Dziecię płonące niby stos zjawiło mi się w dali. Prażone przez straszliwy żar, z ócz słone lało zdroje, Na próżno pragnąc morzem łez płomienie zgasić swoje, „Zaledwiem przyszedł na ten świat”, powiada, „w ogniu płonę, Lecz nikt nie przyjdzie, by w nim grzać swe serce wyziębione! Pierś ma niewinna – oto piec, opałem cierń jest goły, Miłość to żar, westchnienia – dym, hańba i ból – popioły; Podkłada Sprawiedliwość drew, a Litość w węgle dmucha, Żeliwem pieca zaś jest fałsz i brud ludzkiego ducha; Skoro więc zbawić ludzi mam, a żar mnie straszny spala, Roztopię się i własną krwią grzech zmyję, co ich kala.” To rzekłszy, Dziecię znikło gdzieś; wyrwany z osłupienia, Pojąłem nagle, że jest dzień Bożego Narodzenia

*

I postanowiłem sobie poznać mądrość i wiedzę, szaleństwo i głupotę. Poznałem, że również i to jest pogonią za wiatrem, bo w wielkiej mądrości – wiele utrapienia, a kto przysparza wiedzy – przysparza i cierpień.

*

A na koniec poprosimy pana Bolesława Leśmiana, by powiedział nam coś, tą swoją cudowną polszczyzną.

– Nie „coś” wam powiem, ale wiersz o rycerzu, który w dębowej trumnie śpi... Tak jak my wszyscy kiedyś zaśniemy łącznie z autorem tej książki... Autorem, który zmierzał do ostatecznej krainy, razem z wielką gromadą wielkich i małych. Znanych i nieznanych:

Śpi owo rycerz, śpi bezrozumnie I raz na zawsze – w dębowej trumnie. Leży wygodnie, bo się ułożył Tak, aby nigdy snu nie zatrwożył... Jego kochanka z różańcem w ręku Zawodzi, pełna skargi i jęku: Przyszłam ci wyznać moje niemoce, Że nie wiem, jak tam spędzasz swe noce?... Bo odkąd w ciemnym nocujesz grobie - Ani ty przy mnie – ni ja przy tobie! Kochałam oczy i usta twoje,